BIBLIOGRAFIA
Źródła w formacie tekstowym on-line
AGAD Zbiór z Muzeum Narodowego 955
Biblioteka Jagiellońska Przybytki 1261/1951
AGAD. Archiwum Radziwiłłów, II, t.8, 1098 Chorągiew Ziemska Smoleńska 5 stycznia 1633 roku
RGADA. Metryka Litewska ks. 108, f. 161-161v oraz RGADA. Metryka Litewska ks. 108, fascykuł 435
AGAD. Metryka Koronna – niektóre z dokumentów dotyczą województwa smoleńskiego (patrz Danina dla kozaków smoleńskich zamkowych)
Archiwum w Czernihowie – spis zamieszczony w internecie, niewiadomego pochodzenia. Są to spisy wyznaniowe cerkwi prawosławnej, głównie z XVIII wieku, dotyczące między innymi miejscowości dawnego powiatu starodebskiego.
Ciekawe materiały na rosyjskiej stronie poświęconej historii Smoleńska.
Źródła drukowane (papier)
Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo smoleńskie 1650 r., Warszawa 2009, wyd. DIG i IH PAN
Źródła drukowane (on-line)
Maciej Dogiel, Limites Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae: ex originalibus et exemplis authenticis descripti et in lucem editi, 1758. Dzieło traktuje o granicach Pierwszej Rzeczypospolitej, w tym także granicach z Moskowią (ujezd bielski województwa smoleńskiego na stronach 75-131).
Czesław Jankowski. Powiat oszmiański: materiały do dziejów ziemi i ludzi cz. 2, Petersburg 1897. Sama książka dotyczy powiatu oszmiańskiego, ale na s. 279-282 znajduje się przywilej na dobra w smoleńszczyźnie dla Krzysztofa Jankowskiego.
Pamiętniki Jenerała Lwa Mikołajowicza Engelhardta, Poznań 1873 – kapitalny przyczynek do tragicznej historii Intermarium
Zbiór dyplomatów rządowych i aktów prywatnych, Wilno 1858 cz. 1 – sporo ciekawych materiałów dotyczących Smoleńska.
Археографический сборник документов, относящихся к истории северо-западной Руси. Том 11 (1890), s. 1-36.
Акты, относящиеся к истории Западной России. Том 4, s. 320-426. Przywileje króla polskiego Zygmunta III na dobra smoleńskie z lat 1610-1612. Wypisy z Metryki Litewskiej.
Погодныя записки смоленскиьъ иезуитовъ z lat 1611-1652. („Смоленская Старина”, выпускъ третий, часть 2, Смоленскъ 1916; w pliku pdf s. 229-267). Swego rodzaju kronika jezuitów smoleńskich, niestety przetłumaczona na rosyjski.
Ґенеральне слідство про маетності стародубського полку, Kijów 1929 w serii Українській Архів, t. 1. Kapitalny zbiór dokumentów dotyczących stanu własności ziemskiej w powiecie starodebskim w latach 1729-1730; liczne odniesienia do czasów, gdy powiat znajdował się we władaniu Rzeczypospolitej, podane są nazwiska ówczesnych właścicieli a także niektóre dokumenty rozgraniczające. W jednym miejscu taki znajdujemy wpis czcionką łacińską: „Takoweie podlenneie reymentarskie unieversały y monarszeie gramoty ia do siebie pryniał, a na sich kopijach po prykazu pana moieho Maxima Korsaka towarzysza bunczukowoho słuzeitel ieho podpisał sia Adam Chocimowski” (s. 304). Niektóre dokumenty z tego wydawnictwa publikuję w odrębnych wpisach.
Обозрение Румянцевской описи Малороссии, Czernihów 1866, część 3 – spis miejscowości powiatu starodebskiego sporządzony dla drugiej połowy XVII i początków wieku XVIII z ich krótkim opisem i wypisami źródłowymi, wśród których są także dokumenty Rzeczypospolitej z pierwszej połowy wieku XVII (np. s. 507).
Opracowania drukowane (papier)
Николай Бантыш-Каменский, Переписка между Росиеиу и Полшеиу по 1700 год, Moskwa 1862, t. III. Istotne dzieło opisuje przebieg negocjacji granicznych (cytowane przez Godziszewskiego).
Władysław Godziszewski, Granica polsko-moskiewska wedle pokoju polanowskiego (wytyczona w latach 1634-1648), Kraków 1934 (tu link do dokumentów zaczerpniętych z tej pracy).
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy. Tom IV. Ziemia smoleńska i województwo smoleńskie XIV-XVIII wiek, Warszawa 2003, wyd. DIG
Album armorum nobilium Regni Poloniae XV-XVIII saec, Lublin 2001 s. 278-279. Barbara Trelińska podaje nazwiska nobilitowanych przy okazji zdobywania Smoleńska (tu link do nazwisk przez nią wymienionych).
Opracowania on-line
Władysław Godziszewski, Polska a Moskwa za Władysława IV, Kraków 1930
Смоленская шляьта, Moskwa 2006, t. 1 (artykuły o smoleńskiej szlachcie w czasach województwa smoleńskiego) i t. 2 (źródła po roku 1650)
Scylla trubecka – o utracie na rzecz Moskowii miasta Trubeck (Trubczewsk)
Ewa Patoka – “Księga Zaręby” jako źródło do badania dziejów Smoleńszczyzny w latach 20 – 30 XVII w.
Zygmunt Krzyżanowski, Biskupstwo Smoleńskie
Jezuici w Smoleńsku – baza jezuitów krakowskich
История губернскаго города Смоленска Murzakiewicza – jedno z podstawowych dzieł o Smoleńsku jako takim.
История города Смоленска Pawła Nikitina – drugie na pewno ważne dzieło o Smoleńsku.
Pomoce naukowe on-line
Bibliografia Estreichera – czasem się przydaje, choć przyznam, że peany na jej cześć wygłaszane przez bibliotekarki są mocno przesadzone 😉
Miary powierzchni – ciekawe zestawienie.
Miary długości, objętości i masy oraz wykaz jednostek monetarnych
Takież
Sznowny Panie Brodacki!
Dostalem wyjasnienie,jestem wnokiem Mariana Wielezynskiego ktory stwozyl firme GAZOLINA we Lwowie
w roku 1912 tym! Dziekuje bardzo za pana odpowiedz.
Seweryn Wielezynski
Cała przyjemność po mojej stronie.
Pracownicy firmy GAZOLINA mieszkali u mojej Prababci Anny z Moszczeńskich Brodackiej w Pustomytach pod Lwowem na stancji. Było to w latach 30. XX wieku.
Szanowny Panie Brodacki!
Jestem ciekawy czy mozna dostac wiecej informacji o Walerianie Wielezynskim sedzia ziemskim Smolenskim,do
kogo ewentualnie sie mozna zwrocic?
Co do dwoch form naszego nazwiska czy Pan wie z czego to pochodzi?Wymowa niemiecka Wie na Wy?Zmiany ze wzgledu ruznych okupacji polski?
Wracajac do GAZOLINY moge Panu przeslac,jak Pana interesuje,adres internetowy gdzie sa opisane:zycie Mariana Wielezynskiego i opis GAZOLINY przez Pracownice jak ja mozna tak nazwac!Z powazaniem.
Myślę, że jest taka osoba, podam Panu jego nazwisko, jeśli napisze Pan na mejla smolensk@alchymista.pl. Niewykluczone że w redakcji Polskiego Słownika Biograficznego mają gotowy biogram, ale go jeszcze nie opublikowali…
Wymowa nazwiska Wyleżyński była zróżnicowana już w XVII wieku, a więc zaborcy nie mają tu żadnego wpływu. W źródłach spotykam się z wieloma formami tych samych nazwisk, często bardzo odległymi od siebie. Szczególnie dotyczy to cudzoziemców, których nazwiska spolszczano na wiele sposobów. Np. budowniczy smoleński von Laar znany jest szerzej jako Wonlar, Wolnar, Vonlar, Larski, Wonlarlarski…! Wynika to z faktu, że nazwiska nie miały takiego znaczenia jak dzisiaj i dopiero się kształtowały. Tożsamość człowieka określała jego genealogia i wyznanie, a nie tylko nazwisko.
O GAZOLINIE chętnie poczytam!
Szanowny Panie, nie jest chyba, niestety Panu znana moja praca doktorska „Wojewodztwo smolenskie w skladzie Rzeczypospolitej”(Uniwersytet moskiewski, 1981)? Jest ciesciowo opublikowana (niestety, tylko po rosyjsku); spis moich poblikacji zwiazanych z tymi terenami jest dostepny w wyd. podymnego woj. smolenskiego z r. 1650, przygotowanym pare lat temu do druku wspolnie z dr. A. Rachuba (wyd. DiG). Polecam!
Dziękuję. Miałem w ręku jedną z Pańskich publikacji. Województwem smoleńskim chciałem się zająć na studiach, ale wtedy temat mnie troche przerastał. Dzisiaj traktuję to jako blogerskie hobby i publikuję różne dokumenty na prawach blogera. Podymne oczywiście mam w domu. W bibliografii umieściłem tylko to co przeczytałem. Z czasem poszerzę o inne pozycje.
Mam sugestię: niech Pan zamieści w rosyjskim internecie swoją pracę w formie skanu. Powinna być powszechnie dostępna. Serdecznie pozdrawiam.
http://www.genealogia.okiem.pl/glossary/glossary.php – Leksykon genealogiczny (i historyczny) – w tym herby, jednostki miar, pieniądz na ziemiach polskich, zwyczaje, dawne zawody, mobilia, broń i wiele innych.